Onderstaand artikel komt uit het jaarboekje 1986/1987 Stichting Heemkunde Parochie Reutum en Haarle.
Het is geschreven door B. Lammerink op Groothoes
De Bellinkhof (een havezathe in de Marke Reutum)
In het verenigingsboekje van de Heemkunde Weerselo kwam ik een interessant artikel tegen over de havezathe "De Bellinkhof”.
Familie Van Bellinckhave
De schrijver van dit artikel, Jan Wiefker uit Enschede, heeft veel waardevolle gegevens verzameld over dit landgoed dat oorspronkelijk toebehoorde aan de familie Van Bellinckhave uit Almelo. Gebruik makend van veel gegevens uit zijn artikel, wil ik U iets meer vertellen over dit stukje "historisch Reutum” .
Uit verschillende bronnen blijkt dat de familie Van Bellinckhave omstreeks 1700 een landgoed, genoemd De Woeste of Weuste, bezat in de Marke Reutum onder het richterarnbt (gericht) Ootmarsum. Uit het Markeboek van Reutum en Haarle (2) weten we dat op de eerste gehouden holting (=markevergadering) op 'die Hofte van Roerick tott Roetme” van 20 april 1670 ene Godert van Bellinckhave als assessor/keurnoot optreedt; vermoedelijk bestond De Woeste dus al voor 1670.
Er bestaat pas zekerheid over een bebouwing ter plaatse, wanneer in 1709 ene Otto Adolf Bellinckhave zich "Heer van de Woeste" noemt; dezelfde Otto is ook aanwezig op de holting van 4 mei 1689 volgens het Markeboek.
Bellinckhofweg
Echter pas in 1757 wordt het recht van havezathe dat op de Bellinkhof bij Almelo lag, overgebracht naar de Woeste (3). Van de havezathe zelf is op dit moment niets meer over, alleen de op de gemeentekaart van Tubbergen genoemde Bellinckhofweg herinnert er nog aan. Echter deze weg ligt in de gemeente Weerselo in de zgn. "Scheutn Hook”; bovendien staat de aangegeven benaming "Bellinckhof” ten onrechte aangegeven voor de boerderij van de familie Veneklaas, Bellinckhofweg 6.
In werkelijkheid lag de havezathe ongeveer 400 meter noordelijker, richting kanaal Almelo-Nordhorn. Komende vanaf het kanaal is dit aan de zandweg, welke ter hoogte (net voor) de familie Lansink richting de Bellinckhofweg loopt. Rond de eeuwwisseling verkocht de kerk van Weerselo de grond aan de reeds genoemde familie Veneklaas.
Erve Mensman
Dat de Bellinkhaves nog een 12-tal bezittingen had hier in de buurt, valt af te leiden uit het Verpondingsregister van Twente van 1601 een soort belasting die gold voor alle boerderijen en landerijen (4). Met name wordt hier genoemd uit de Marke Reutum erve menseman ('e, 12 mudde, 2 dachmail hoies, gehoret Bellinckhof, woeste'). Hetgeen betekende dat het thans nog bestaande erf Mensman, groot was 12 mudde 12*0.53 ha. , waaronder 2 dagmaat = 2*0.56 ha. hooiland, echter dat het tengevolge van de plunderingen en verwoestingen tijdens de gaande 80-jarige oorlog woest lag en niet bebouwd werd .
David Constantijn du Tour
In het jaar 1758 trouwt ene kolonel David Constantijn du Tour met Golda C.E.E. de Bellinchave, en vanaf die tijd woont het echtpaar op de Woeste. Op de holting van 14 mei 1770 op het erve Reurink staat dan ook als assessor genoteerd in het Markeboek: De Hoogwelgeboren Gestrenge Heer Baron Du Tour van Den Bellinkhof. Het was ook op diezelfde holting dat er melding wordt gemaakt van een schrijven van de Ridderschap en de Steden van 6 april 1770 over het opruimen, onderhouden en schouwen der gemeene beeken, waterleidingen en togtsloten.
Dat ook de “Heer van de Bellinkhof” op de vingers werd getikt, mag blijken uit het volgende: word van de Hoogwelgeb Heere van Den Bellinkhof namens zijn HoogWelgeb. Gestr. Grave van Heiden Hompesch Land Droste van Twenthe gesegt, dat Lammerman (=Lammerink) aan zijn Hooggeb. Gestr. voornt zou geklaagt hebben wegens de afwateringe van de Woeste, dog Lammerman segt thans/ : salva reverentia (met verschuldigde eerbied) / zulks niet geklaagt te hebben, maar enkel verhaald of gesegt, dat het wel verbetert konde worden.
Baron Sloet
Reeds in 1780 wordt echter De Bellinkhof vanwege de schulden en hoge onderhoudskosten voor bijna 28 mille overgedaan aan Baron Sloet, kapitein bij de infanterie. De Holting van 21 juli 1783 op 't Erve Reurink, vermeldt dan ook: De Hoogwelgebo Heer Baron Sloet tot Bellinkhave, als assessor. Hij is tevens de laatste bewoner van De Bellinkhof, die als zodanig wordt genoemd in het Markeboek; en bovendien zo goed als zeker ook de laatste eigenaar / bewoner .
In de Haarlemse Courant van 1787 wordt De Bellinkhof weer te koop aangeboden; echter de verkoop in zijn geheel mislukt en vanaf die tijd wordt het bezit in afzonderlijke kavels verkocht.
Zo vermeldt Jan Wiefker dat op 3 maart 1800 Jan Arends uit Nijstad een gedeelte heeft gekocht 5.5 gebind van den Bellinkhof alsmeede eenig zaay- en hooyland in de boerschap Reutum deses gerichts gelegen tezamen voor f. 1011, (5).
Dit betekende tevens het einde van De Bellinkhof.
BRONNEN :
Uitgave no: 18, 1986; Heemkunde Gemeente Weerselo, secr.: Thijstraat 6, 7596 KL
Rossum.Rijksarchief Zwolle, copie: Stichting Heemkunde Reutum en Haarle.K. Dohman,
W. He Dingeldein in Singraven, de geschiedenis van een Twentse havezathe, Brussel 1934.
Verpondingsregister Twente. Heruitgave Oudheidkamer Twente, 1985. Rijksarchief Zwolle,
Landgericht Ootmarsum. B. Lammerimk op Groothoes.