Uit het jaarboekje van de Stichting Heemkunde Parochie Reutum en Haarle 1986 / 1987
Tekst : Jan Snijders
De Oude Kern van Reutum
DE OUDE KERN VAN REUTUM
Een werkgroep van de Stichting Heemkunde is reeds geruime tijd bezig met het op schrift stellen van de veldnamen uit Reutum en Haarle. Het is onze bedoeling steeds een gedeelte in ons jaarboekje te publiceren. We willen starten met het 'blok', ingesloten door Haarlefertsweg, Sluttenweg, Ootmarsumsesestraat, Kerkstraat en Brinkstraat. Men zou dit blok kunnen aangeven als 'De oude kern van Reutumt'
We beginnen bij de eeuwenoude boerderij van T(h)eusse (Groothuis) of beter gezegd bij het 'huisperceel' van deze boerderij, omvattende de nummers 5215, 1358, 1365, 1366 en 1372. Enkele stukken van voornoemde nummers werden genoemd: 'n Grashof en 't Loo.
Vervolgens gaan we via de Haarlefertsweg (vroeger Reutummer Weustendijk genoemd) richting de Sluttenweg. Zoals op het kadastrale kaartje te zien is, was deze oorspronkelijk veel kronkeliger. De benaming is waarschijnlijk afgeleid van een eeuwenoude waterloop ('slutte') die van de hogere Reutummer-es komt, langs de boerderij van Mensink (Mensman), verder langs de boerderij van Teusse en tenslotte dwars over de genoemde Sluttenweg, het water loost op de Reutummer Weuste.
Gaan we verder de Sluttenweg in noordelijker richting dan komen we bij het huisperceel (4660) van de fam. Veenhuis; deze nam het in de veertiger jaren over van de vorige bewoner, de fam. Oude Munnink.
Noordelijk hiervan loopt een weg; afkomstig van de Ootmarsumsestraat liep deze weg (5633) dwars over de Sluttenweg langs de boerderij van Ikink-Hofste naar het huis van B. Pouwel aan de Haarlefertsweg.
Ten noorden hiervan ligt een driehoekig perceel (3633) dat vroeger toebehoorde aan 'Looherman' en naderhand is overgegaan op zijn huishoudster 'Loosan' (Mevr. Vleerbos)
Het laatste perceel (5082) aan de Sluttenweg dat ook reeds ligt aan de Almelosestraat is een stuk dat vroeger toebehoorde aan Steggink-Bokhorst en dat in de vijftiger jaren is aangekocht door A. Deterink die er een huis op heeft gebouwd. Langs de Almelosestraat (ook wel Ootmarsumsestraat) in oostelijke richting krijgen we achter het eerder genoemde weggetje het perceel (5083) dat toebehoorde aan Mensink-Vrerink.
Daarachter lag een stuk met als eigenaar Deterink; op een gedeelte hiervan (5283) begon een zoon van hem in de veertiger jaren een schildersbedrijf. Na het huisperceel en verschillende andere perceeltjes van Eerdman (4411 en 4746), komen we bij het huisperceel (5086) van Lo(o)san, waar tegenwoordig nog een oud boerenhuis je op staat onder bescherming van Monumentenzorg.
Dan komen we bij het nogal grote huisperceel (5411) van Steggink-Bobhorst; samen met de andere percelen (5410, 5409, 5412 en 5413) omsloot dit grote erf bijna geheel het huisperceel (5408) van de Bekker, waar thans de fam. Ikink op woont. Dit erf was officieel volgens de kaart alleen maar te bereiken vanaf 'De Koelenbosweg' (5634), maar omdat deze weg zeer slecht was, had Bekker een overgang op de grond van Bokhorst vanaf de Almelosestraat.
Volgens de overlevering was deze overgang er altijd geweest, echter rond 1900 werd dit door Bokhorst betwijfeld omdat dit op de verschillende kaarten niet was aangegeven. (op het oorspronkelijke kadastrale kaartje van 1891 is deze overgang inderdaad niet aangegeven!).
Een langdurig proces volgde, wat ten gunste van Bekker uitviel; Bokhorst moest voor de aanzienlijke kosten opdraaien. Achter het huisperceel van Bokhorst ligt een groot blok dat toebehoorde aan Wilmink ('Boerrichter'), dat in verschillende percelen was onderverdeeld.
Eind vijftiger jaren is op het perceelsgedeelte (5361) door Scholten uit Haarle een huis gebouwd voor het toenmalige Hoofd der Lagere School, de Heer Wesselink. Dit huis wordt thans bewoond door een dochter van Scholten, die getrouwd is met Meyer.
Het tweede perceel (5319) is voor een groot gedeelte eigendom van Mevr. Wilmink-Mensink
hierop staat nu nog een huurhuis, dat vroeger nog bewoond is geweest door A. Holsink.
Het derde perceel (5320) is door Wilmink verkocht aan H. Brunninkhuis, die er in de vijftiger jaren een meelzaak is begonnen.
Het laatste perceel (5277) is aangekocht door H. Steggink, die er in de zestiger jaren een woonhuis op heeft gebouwd. Hierachter is een weggetje, welke het mogelijk maakte dat Bokhorst ook vanuit de Kerkstraat zijn huis kon bereiken.
Gaan we verder langs de Kerkstraat dan ligt achter het genoemde weggetje een blok van 8 nummers dat vroeger in zijn geheel toebehoorde aan Erve Hannink. De Wed. Hannink had inmiddels haar boerderij, gelegen aan de overkant van de Kerkstraat, begin deze eeuw verhuurd aan een zekere Sluis omdat er geen opvolgers waren.
Later is er op de verschillende perceeltjes uitgebreid gebouwd. De broers Hein en Herman Groothuis uit Haarle begonnen er o.a. in de dertiger jaren hun rijwielzaak (5370) en aannemersbedrijf (5441).
Naast de bakkerij van E. Mensink (5194), begon na de oorlog de Heer Lutkenhaus met een schoenwinkel (5359)
Bij het perceeltje (5512) op de hoek van Kerkstraat en Koelenbosweg eindigde de grond van Hannink. Verder langs de Koelenbosweg (5634) lag het perceel (5513), dat vroeger toebehoorde aan de fam. Bodde (vandaar de 'Boddenplaats') In de achttiende eeuw is deze familie in zijn geheel uitgestorven en de grond is toen aangekocht door Erve Hannink.
Achter de reeds genoemde percelen van Bokhorst, lag een perceel van Silderhuis (5214) welke boddenhook werd genoemd; dit weer vanwege de fam. Bodde. Het laatste stuk aan de Koelenbosweg (4660) dat aansluit op de Sluttenweg is reeds genoemd als zijnde voor 1930 van de fam. Oude Munnink (thans B. Veenhuis) .
Gaan we terug naar de Kerkstraat, dan krijgen we drie percelen (5515,5514, en 5389) die tot aan eind vorige eeuw eveneens van de Fam. Oude Munnink waren, en die er een oud versleten huisje op hadden staan. Rond 1880 -1890 zijn deze percelen aangekocht door de Fam. Hannink; de Fam. Oude Munnink kreeg in ruil daarvoor het reeds genoemde perceel aan de Sluttenveg (4660).
De genoemde percelen zijn vervolgens door Hannink weer verkocht aan de Fam. Hesselink; een van de dames trouwde er vervolgens met het Hoofd van de Lagere School, de Heer Olde Loohuis.
In de zestiger jaren werden genoemde percelen aangekocht door de Fam. Kienhuis (5515) en de Fam. Bos (5514, 5389). Verder langs de Kerkstraat krijgen we het huisperceel van de Fam. Volmerink ('Munninkt') (4939); dit niet grote perceel werd bijna geheel omsloten door de grond van Teusse.
Sinds de ruilverkaveling van de begin jaren zeventig, toen de Fam. Volmerink het eeuwenoude 'Erve Reurink' betrok, woont hier de Fam. Groothuis. Op het laatste perceel aan de Kerkstraat voor de Haarlefertsweg bevind zich thans Cafe Restaurant Mensink; deze zaak is ontstaan in de 18-eeuw en gestart door een afstammeling van boerderij Mensink (Mensman) aan de overkant van de Kerkstraat.
Verder zuidelijker aan de Kerkstraat komen we bij (4714 en 5327) alwaar de R.K. Kerk op staat.
Hier vlak achter ligt een smalle strook (2599), waar vroeger het St. Jozefgebouw op stond en waar tegenwoordig gedeeltelijk de kleuterschool op staat.
Dan komen we bij de twee percelen (5434 en 5435) waarop sinds langere tijd de Lagere School zich bevindt. Naast de Lagere School tot aan de hoek Brinkstraat, ligt nog een klein perceeltje alwaar in de vorige eeuw het huis op stond van Meester Heinink, Hoofd der Lagere School. Naderhand heeft de Fam. Vrerink er een winkelbedrijf gevestigd.
Achter het Kerkperceel loopt een weg (5636) die dwars over de Haarlefertsweg richting Teusse loopt. Achter deze weg ligt een groot blok (5525) dat nadien het eerste nieuwbouwplan van Reutum zou worden. Dit blok – Venbrink – heeft tot aan 1960 vier eigenaren gehad.
Direkt achter het kerkhof lag een perceeltje dat van de Kerk was en waar reeds in de 18-eeuw de koster (Haarhuis) op woonde; deze familie stierf in de twintiger jaren uit. Het noordelijk gedeelte van bovengenoemd blok was van Volmerink (Munnink) en werd aangeduid als Venbrink; het midden van het blok behoorde aan Brunninkhuis en werd Koshoek genoemd, dit vanwege het feit dat de koster er net tegen aan lag met zijn huisje. In de zuid-oost hoek bezat Mensink (cafe) nog een perceeltje, dat vanwege zijn vorm Mensink'dreetip werd genoemd.
In tegenstelling tot wat op het kaartje staat aangegeven, kwam het verlengde van de Brinkstraat uit op de Haarlefertsweg en liep zich niet dood tegen het perceel (4775) van Teusse.
Het laatste stuk, van wat nu ongeveer de Teussestraat is, werd toen genoemd De Kleigaten vanwege de slechte toestand.
Jan Snijders